Voshaaien bij Malapascua

Filippijnen

De voshaai (alopias pelagicus) komt in de meeste wereldzeeën voor. Daar ze vaak op grote diepte voorkomen, worden ze zelden door duikers gezien. Je hebt meerdere soorten voshaaien, de Alopias pelagicus is echter de grootste. Bij Malapascua, is een verzonken eilandje, Monad shoal, op zo’n 20m diepte, waar enkele poetsstations voor voshaaien zijn en waar zeer regelmatig voshaaien worden gespot. Voor ons de reden om deze duikvakantie naar de Filippijnen af te reizen.

De voshaai is 4 tot 6m lang, waarvan de helft van de lengte uit zijn staart bestaat. Hij kan tot 500 kg wegen. De voshaai is van de bovenkant donkerblauw/grijs, van de zijkant vaak grijsgevlekt en de buikzijde is wit. Hij jaagt vooral op wat kleinere vissen, zoals de haring, makreel en pijlinktvissen. Zwaaiend met hun staart (de lange staartvin wordt gebruikt om prooi omhoog te stuwen en te overweldigen) zwemmen voshaaien rond in een school met vissen in steeds kleiner wordende cirkels. Daarna zwemmen ze, om zich heen happend, de school binnen. Met de poetsvisjes, een kleine baarssoort, hebben ze echter een symbiotische relatie, de poetsvisjes eten de dode huid en bacteriën van hun lichaam, kieuwen en zelfs in hun mond. Beiden hebben baat bij dit poetsen, de voshaaien zullen dan ook nooit een poetsvisje opeten als ochtendsnack. 
Verder is de voshaai, net als de walvishaai, eierlevendbarend, per worp worden er 2-4 jongen geboren van ca. 1,5m lengte. 
Op de voshaai wordt niet gejaagd, hij smaakt slecht en aan de vinnen hebben ze niets, gedroogd zijn ze zo dun dat ze niets waard zijn.

De grootste kans om de voshaaien te zien (bij Malapascua), is net na zonsopgang. We stonden steeds om half vijf op, kwart voor vijf was het duikspullen klaarmaken en om vijf uur vertrok de boot, het was dan nog donker. Tegen half zes kwam je dan bij Monad shoal aan en begon het juist licht te worden. Het was heel relaxed duiken, je duikt naar beneden en je zwemt vlak boven de bodem naar een van de poetsstations. Daar ga je zitten wachten totdat er hopelijk een voshaai voorbij komt. Heb je na een kwartiertje nog niets gezien, zwem je weer vlak over de bodem naar een ander poetsstation en gaat daar wachten. Op de meeste duiken die we hier gemaakt hebben, hebben we voshaaien gezien, van 1 tot 5 stuks. Een enkele keer hadden we mazzel dat ze een hele tijd rond om ons cirkelden, maar meestal zwommen ze langzaam voorbij en verdwenen weer in de diepte. Voshaaien zijn echte beauties, ze hebben een hele andere kop dan de meeste haaien, grote ogen, ze ogen minder agressief en door hun lange, sterke staart zijn het hele sierlijke zwemmers. We hebben ze zelfs een keer uit het water zien springen, toen we net weer aan boord waren. Hij kwam vrijwel recht overeind uit het water, zijn staart omhoog stekend, zo viel hij ook weer in het water. Onder water zag je ze soms ook zo draaien. Maar meestal zwommen ze horizontaal rustig voorbij. Helaas was het zicht niet zo goed, vaak maar 10-15m.
De laatste voshaai die we zagen, was niet zo blij ons vlak bij zijn poetsstation te zien. Hij probeerde ons een beetje af te bluffen, door recht op ons af te zwemmen, zijn voorvinnen schuin naar beneden en bek open, alsof hij agressief was. Han moest zijn camera wegtrekken om niet in botsing te komen, maar toen draaide hij opzij en zwom boven mijn hoofd weg.

Malapascua heeft meer te bieden dan alleen de voshaaien, bij Monad shoal vind je later op de dag volop grote manta’s. Deze heel wat keren mogen bewonderen. We hebben op diverse duikbestemmingen al manta’s gezien, maar het blijven juweeltjes om ze zo boven je te zien cirkelen, salto’s makend e.d. Bij een ander ‘gezonken eiland’ Kemod shoal hebben we enkele malen hamerhaaien gezien, niet in zulke grote getale als vorig jaar in Layang Layang, maar zelf een enkele of een klein groepje hamerhaaien, blijven even indrukwekkend. Hier hebben we veel mazzel bij gehad, wij gingen steeds wat verder van het rif af dan de rest en daardoor hebben we ze meerdere malen kunnen zien. 
Wat ook heel bijzonder was, waren de parende mandarijnvisjes. Tegen zonsondergang zie je tientallen mannetjes druk bezig, vrouwtjes het hof maken. De vrouwtjes maken dan een keuze en je ziet ze dan samen, tegen elkaar aan, soms nog rond om elkaar draaiend een stukje omhoog gaan en dan de eitjes uitspuiten. Blijkbaar hebben we in Palau alleen maar vrouwtjes gezien, de mannetjes waren hier 2x zo groot. 
Dan nog diverse zeepaardjes gezien, net als voorheen in Sabang, waar we de eerste week hebben gedoken. Zowel grotere varianten als het pygmeezeepaardje dat maar 1 cm groot wordt. En niet te vergeten zeeslangen. En dan natuurlijk weer prachtige koralen, vele bont gekleurde vissen, frogfishes ghostpipefishes en cabia’s.